Shkencëtarët kanë një sekret – ata nuk e dinë se si funksionon vërtet inteligjenca artificiale

Industria e AI shpërtheu në fund të vitit 2022, pas suksesit të madh të OpenAI ChatGPT në nëntor të atij viti. Mjetet gjeneruese të inteligjencës artificiale – nga chatbot-ët tek gjeneruesit ultra-realistë të muzikës dhe zërit, te krijuesit e imazheve dhe videove dhe më shumë – vazhdojnë të mahnitin publikun pasi përparimet në inteligjencën artificiale dhe mësimin e makinerive gjejnë gjithnjë e më shumë aplikime në fusha të tilla si kujdesi shëndetësor dhe zbulimi i drogës.


Megjithatë, ka një problem: edhe njerëzit që krijojnë gjithë këtë AI nuk e kuptojnë plotësisht se si funksionon në të vërtetë.

“Natyrisht, ne nuk jemi plotësisht injorantë,” tha shkencëtari kompjuterik i Universitetit të Kalifornisë, Mikhail Belkin për MIT Technology Review. “Por analiza jonë teorike është aq larg nga ajo që këto modele mund të bëjnë në të vërtetë.”

Siç shpjegon MIT Tech, shumë modele të AI janë të ashtuquajturat kuti të zeza, që do të thotë se ndërsa një algoritëm mund të prodhojë një rezultat të dobishëm, është e paqartë për studiuesit se si arriti atje. Ky ka qenë rasti me vite, dhe sistemet e AI shpesh sfidojnë modelet teorike të bazuara në statistika. Sidoqoftë, industria e AI po lulëzon, e nxitur nga miliarda dollarë investime dhe ndjekja thuajse fanatike.

Me fjalë të tjera, AI është tashmë kudo. Por ndërsa ajo integrohet gjithnjë e më shumë në jetën e njeriut, shkencëtarët që krijojnë teknologjinë janë ende duke u përpjekur të kuptojnë plotësisht se si mëson dhe funksionon.

Disa ekspertë ia atribuojnë mungesën e të kuptuarit tregut ende në zhvillim, duke argumentuar se shfaqja e inteligjencës artificiale do të thotë që ndonjëherë studiuesit do të duhet të punojnë mbrapsht, duke filluar nga rezultatet dhe zgjidhjet eksperimentale.

Sigurisht, eksperimentimi dhe pasiguria janë të natyrshme në procesin shkencor. Por modelet e AI nuk kufizohen më në epruvetat metaforike të Silicon Valley; industria e AI është gjithashtu një biznes financiar fitimprurës, dhe siç është rasti me teknologjitë e tjera, ajo krijon sfida gjatë rrugës.