“Menaxherët e internetit” u takuan në Hamburg: Kush janë ata dhe pse janë të rëndësishëm?
Këtë vit njerëzimi kaloi shifrën e tetë miliardë banorëve të planetit dhe 5.4 miliardë njerëz kanë përdorur tashmë internetin.
Edhe pse përdorimi i rrjetit elektronik mbarëbotëror është bërë një fenomen i përditshëm, pakkush ka dëgjuar për organizatën që është përgjegjëse për përdorimin pa probleme të internetit. Emri i tij i plotë është “Internet Corporation for Assigned Names and Numbers” – shkurt ICANN.
Në Hamburg u mbajt takimi i 78-të i organit qeverisës botëror për internetin. Për herë të parë në 20 vjet, konferenca u mbajt përsëri në Gjermani. Në të morën pjesë 2500 pjesëmarrës nga fusha e kërkimit shkencor, nga fusha e teknologjisë informative, politika, ekonomia, sektori joqeveritar.
Çfarë është saktësisht ICANN?
Organizata jofitimprurëse u themelua në vitin 1998, me synimin për të garantuar përdorimin e sigurt, të qetë dhe të qëndrueshëm të internetit, si dhe krijimin e një rrjeti unik global.
Prandaj, ICANN shihet si një lloj “administratori i internetit”. Në mënyrë që mesazhet elektronike të gjejnë adresën e tyre ose të hapin faqen e dëshiruar të internetit në internet, është e nevojshme t’u caktohet një domen dhe adresë faqeve. Kjo organizatë ndihmon në caktimin e atyre domeneve dhe adresave, raporton DV.
Shfletuesi gjen adresat standarde të domenit në internet. Për shembull, etiketat “com” ose “net” janë kryesisht për organizata, dhe ka edhe etiketa për vendet.
Pajisjet e lidhura në internet, megjithatë, kanë një numër unik të faqes – një adresë IP. Ngjashëm me një numër telefoni, është i nevojshëm për komunikimin midis dy pajisjeve. Adresa duhet të jetë e saktë që mesazhet të arrijnë në destinacionin e tyre.
ICANN, me ndihmën e “autoriteteve të numërimit” në SHBA dhe Evropë, ka 25 vjet që cakton numra të tillë.
Një strukturë me tre pjesë
Organizata u krijua në vitin 1998 me iniciativën e presidentit të atëhershëm amerikan Bill Clinton. Megjithatë, vetëm në vitin 2016, Shtetet e Bashkuara morën një rol mbikëqyrës.
Organizata mbron një filozofi sipas së cilës çështjet e internetit nuk duhet të vendosen vetëm nga shtetet, por nga përfaqësuesit e të gjithë aktorëve të interesuar. ICANN madje formulon kulturën e tij organizative në mënyrë që të gjithë përdoruesit e internetit të kenë mundësinë të vendosin për të.
ICANN përbëhet nga tre pjesë. E para përbëhet nga i ashtuquajturi komunitet i përbërë nga organizata globale, aleanca, përfaqësues të biznesit, përdorues individualë të internetit dhe zyrtarë qeveritarë. Ata i përpunojnë udhëzimet së bashku.
Pjesa e dytë është bordi drejtues i organizatës. Ai është përgjegjës për drejtimin strategjik të organizatës. Ai zgjidhet nga komuniteti.
Seksioni i tretë përbëhet nga struktura e menaxhimit profesional të organizatës, e cila shërben si staf dhe burime mbështetëse për komunitetin dhe bordin e drejtorëve. ICANN, sipas deklaratave të veta, punon në parimin “nga poshtë-lart”. Bordi drejtues nuk përcakton temat që do të jenë në rendin e ditës, por komuniteti vendos për to, sipas nëngrupeve të tij.
Pavarësisht strukturës së hapur organizative, për shkak të morisë së grupeve të interesit, për disa çështje ka pikëpamje kontradiktore.
Rregullat sipas të cilave paraqiten kërkesat
Konferenca në Hamburg, e cila u zhvillua nga data 21 deri më 26 tetor, sqaroi rregullat me të cilat palët e interesuara mund të marrin pjesë në procesin e dhënies së të ashtuquajturave “domainet gjenerike të nivelit të lartë” (gTLD), të cilat nga viti 2026 nuk do të kufizohen në vende, por do të jenë të lidhura tematikisht në nivel global.
Një shembull i tyre tashmë ekziston. Pas domenit të nivelit të lartë “org” janë shpesh organizata jofitimprurëse, pavarësisht nga vendi i origjinës. Në Hamburg u miratua një rregullore për vendosjen e kërkesave për dhënien e domeneve të tilla, si dhe u diskutua për zhvillimin e mëtejshëm të një interneti të hapur, të lirë dhe të sigurt.
