Çfarë ndodh pas vdekjes, si duken momentet e fundit, nëse vërtet na “fluturon” jeta para syve dhe çfarë na pret pas frymës së fundit, janë pyetjet që bëjnë shumë njerëz.


Shkencëtarët kanë vite që merren me këtë temë dhe tani e kanë zgjidhur dilemën – vdekja duket si një proces i rënies në gjumë apo jemi të vetëdijshëm se po zhdukemi.

“Vdekja është një përvojë unike për individin dhe të dashurit e tyre. Ka shumë më tepër se thjesht ndryshime fiziologjike që kontribuojnë në përvojën e vdekjes. Për shembull, personaliteti i një personi, barra e tij e sëmundjes, mbështetja nga familja dhe miqtë, kohëzgjatja e sëmundjes terminale dhe shpirtërorja e tyre,” shpjegon Dr. Patrick Steele, specialist i kujdesit paliativ.
Megjithatë, ka disa ndryshime fiziologjike që ndodhin universalisht.

“Frymëmarrja e rregullt mund të ndryshojë. Ndonjëherë mund të jetë më i shpejtë se normalja dhe ndonjëherë më i ngadalshëm. Në ditët e fundit mund të ketë periudha ku ka boshllëqe të gjata midis frymëmarrjeve. Frymëmarrja mund të bëhet e zhurmshme në fund të jetës. Është një grumbullim mbetjesh, sekrecionesh.

“Shpesh është më shqetësuese për ata që dëgjojnë sesa për individin që vdes,” shpjegon Steele.

Organizatori i studimit Dr. Ajmal Zemar, një neurokirurg në Universitetin e Louisville, thotë se kjo mund të nënkuptojë se ideja se jeta “fluturon para syve tanë ndërsa ne vdesim” është e bazuar në shkencë.

“Si neurokirurg, ndonjëherë përballem me humbje. Është e papërshkrueshme që lajmin e vdekjes t’ua përcjellësh familjarëve në ankth”, tha neurokirurgu, duke shtuar:

“Një gjë që mund të mësojmë nga ky hulumtim është kjo: edhe pse të dashurit tanë i kanë sytë mbyllur dhe janë gati të na lënë, truri i tyre mund të jetë duke rishfaqur disa nga momentet më të mira që kanë përjetuar në jetën e tyre”, shtoi Dr. Zemar.