AVANTAZHI DHE DISAVANTAZHI I RINISË SHQIPTARE

Taxhudin Hamidi-Tetovë

Asgjë nuk vinë kot…

Të kërkosh suksesin nuk është kohë e humbur duhet thënë rinisë.

Në pozicion tjetër me vetveten është dituria dhe modeli familjar dhe identifikimi i fisit dhe i gjyshit.

Nuk është vula e dështimit dhe mos arritjes çdo gjë që nuk arrihet përnjëherë.

Por, të mësohen fëmijtë dhe rinia që në kontinuitet të kërkojnë vetveten,vetbesimin dhe suksesin,pa marrë parasyshë se ata nuk arrihen.

Por, revolucioni mendore dhe progresiv e bën rininë të jetojë me ndjenjën e suksesit dhe të arriturave .

Ky ambijent mendor dhe moral kërkon vazhdimisht të humburën në vetveten e tij dhe hapsirat dhe vendin e tij.

Të kerkosh drejtesinë në vendin tënd është një fuqi që rinia duhet të kerkojë vazhdimisht.

Dikur hapsirat familjare ishin një bastion trajnimi dhe universiteti ku rinia mësonte gjithçka nga energjia pozitive dhe nga vazhdimësia e luftës personale drejtë arritjeve kolektive.

Më kujtohen kohrat kur fshati me koncept nacional heterogjen organizonin aktivitete te ndryshme që asaj kohe quheshin hangari. Në këta aksione rinia shqiptare po mësonte leksionin e parë nga mizoria dhe hipokrizia e patronave monist.

Sepse ,këta bënin trajnimin e parë të menaxhimit diskriminues dhe jo të barabartë.

Ne keta aksione jo çdohere rinia shqiptare ngarkohej me punë dhe aktivitete më të rënda dhe më të vështira nga bashkeqytetarët e tyre ortodoks.

Ringritja… e vetëdijes përmes ngacmimeve në sektorin e diferencimit.

Padyshim se zgjonte dhe tërhiqte vemendjen e rinise së asaj kohe para 50 vite.

Tani duhet te durojë përsëri.

Ne (nga) ngacmimet… ai të leshojë vendin dhe atdheun.

Sepse, vetem në atdheun e vet, mund të tregojë aftësitë progresive dhe te artitura me mundin e tij dhe te revolucionit mendore qe e shoqeron rininë e kohës së sodit.

Pra rinia sot si e shikon vetveten ?

Sot nuk mjafton të keshë një diplome!

Pse,keshtu u perceptua fenomeni diplomë.

Sepse, dituria dhe aftesia nuk janë të ngulitura dhe të garantuara çdoherë në një diplomë.

Pra, defakto, në kohën kur të ardhurat zvogelohen,por, në të njëjtën kohe rritet kosta e jetesës.

Ku sot rritja ekonomike ec shumë ngadalë s’bashku me papunësine.

Në kohën tonë rinia iknin nga puna që krijohej në familjet tona dhe nga njohja finansiare që e krijonin korporatat e familjeve shqiptare.

Tani rinia e kërkon por nuk e gjenë, për fat të keq.

Potencuam se nuk mjaftonë të keshë një diplome sepse, nuk të aftësoi të gjejshë vetveten ,vetbesimin dhe lumturinë e jetës ekonomike .

Pra ky mentalitet i punës mungonë por të kthehet me mekanizmat e kohës së sodit modern.

Me filozofinë ekonomike që e kërkon koha e sodit.

Një mbështetës ekonomik.

Mendësia që të kesh një njeri mbrapa është nje kostur xhahiljeti.

Nuk mund të flasësh mirë nëse nuk vijnë nga vetja dhe introspekca.

“Nuk mund të punosh nese nuk je i mbushur me energji personale për pune” (xhxhxh!) .

Duhet te krijoshë çdoher kapacitete pune për nesër, vazhdimisht që korporatat komunale jo të përjashtojnë puntorët por të kenë mungesë të puntorëve nga puntorët aktual që krijojnë punë edhe për vende tjera pune.

Kur puna punohet me dashuri, shtohet bereqeti, thonin prindët tanë!

Muhamedi profeti islam thote:”Nëse jeni tre antarë ,të siguroni ushqim për katër,e nëse jeni katër të krijoni për pesë antarë, e keshtu në vijim”.

Pra,shihet mirë se kontinuiteti i sigurise së prodhimit për të punuar për nesër është plac-dram,është një menaxhim ekonomik që mbanë gjallë zhvillimin e rinise sonë.

Të keqëkuptuarit mbi njerëzit e mençur po humbin fatin dhe vullnetin.

Pikërisht dikush të jep suport derisa të sheh se mund të ecish vet.

Nëse nuk mundesh atëherë jep nga ajo që të është dhënë ty dhe të vazhdoshë nga ajo që ti vet prodhonë.

Në kapacitetet e punës kërkohet siguri në resurset e aftësive që ti menaxhonë dhe jo në resurset e importuara nga jasht,sepse ata kanë afat të përkohshem.

Mosha e re nuk duhet të shfaqë bindjen se është e varur nga dikush.

Të gjith jane te varur…. nga dikush tjetër.

Edhe ai që të pranon si refugjat ekonomik është i varur nga kontributi i rinisë sonë sepse për ndryshe nuk e pranon!?

Vetebesimi i rinise pa eksperiencën e stërgjisherve te tyre humbë vlerën e aftësive.

Ata duhet të rritin vetebesimin në modelin e asaj që shohin rreth tyre nga kapacitet e mundshme.

Në raport me të vërtetën.

Nuk mund të jesh perfekt në të gjitha segmentet e jetës.

Të mësojnë të rinjte-rinia të jetojnë me të dobtën por duke kerkuar avantazhin në kontinuitet-vazhdimësi.

Të mos frikohen nga statusi i dobët.

Sepse ky status është gjithkund në botë.

Kjo krize e vetbesimit po shkateronë gjithkund familjet,shkollat,komunat dhe kodin e mentalitetit dhe etikes civile.

Të rritin rinia koston e fuqisë.

Të rritish koston e vetebesimit është fuqia më e madhe dhe jo më forta që kërkohet.

Besimet ndryshojnë dhe perceptimet të bëjnë shkëlqyeshëm.

Nuk fillonë e hena – java duke ngrenë të diellën.

Ne sot çka i dhuruam rinisë?

Ne sot i dhuruam rinise nje jetë totalitare, por jo edhe një jetë të ekonomisë totalitare.

Hisen e tyre e harxhuam.

Tokën e tyre e shndëruam në shkurra dhe kaçuba të shkretë.

Rezervat e tyre i shndëruam në zero.

Por, si trofe dhe dhuratë, ua sollëm numrin e madh të bankave.

I mesuam të jetojnë në borxhe dhe në defetizëm ekonomik.

Nëse e vërteta është e vërtetë duhet t’i thuhet çdokujtë.

Të vërtetën e bejnë njerëzit dhe jo termat bankare.

Sakrificat e bëjnë drejtësinë.

Hasan Kafi Prushjak ka thënë se:” Drejtësia është fuqi dhe këshillat janë aftësi”.

Ky njeri para revolucionit francez po nenshtronë suksein mbi bazat dhe vlerat e lirisë së shprehjes.

Si në sferën menaxhuese vërejmë një hendikep ku mnaxhuesi nuk është në gjendje të dallojë mes menaxhimit dhe përfaqësuesimit.

Menaxhuesi tek ne merrë rolin e përfaqesuesit duke dalë si një pishtare i stafetës…, sepse të gjitha i bën vet.

Si ai proverbi i kohe se A. Zogut:” Lala kros, vet shkruaj vet vulos”.

Menaxhuesi të shnderohet ne mjet operativ dhe operativa ne organ paisv me fora vëzhguesi dhe mase propagandistike për barazi dhe drejtësi menaxhim (asnjera as tjetra të bashkohen dot).

Paratë nuk mbushin …menaxhimin e duhur dhe me suksese.

Sepse,jetonë nga favori i dranazhave të kohës së dehidruar.

Ku një kohë të gjatë të mbjellurat kanë mbetur pa shi.

Krijimi është ai që mbush me energji rinine sot.

Mungesa e krijimit frikon rininë sot.

Ajo duhet te vetedijesohet se forca e krijimit është në duarët e tyre dhe jo në duarët e atyre që harxhojnë rezervat e tyre.

Vepra dhe puna është që të mbush me karburant dhe jo paraja e huaj ne vend të huaj.

Me bukë të huaj të gatuar me shtatë kore.

Proverb:” Më mirë të hash një kore buke të thatë me paqe mendore sesa të bësh një banket në një shtëpi plot trazira”.

Rinia duhet kuptuar se paraja është forca e krijimit dhe punës.

Pa diskutim … .

Të gjithë duhet të kuptojmë se dikush e shkatëroi këtë fuqi të resurseve në trevat tona, por ama rinia duhet ëe rikthej dhe të sakrifikojë këtë gjendje të humbur.

Është vështir… mirpo e vështira është viza e të lehtave .

Mirpo, duhet kuptuar se edhe më veshtirë është të asimilohesh me vet dëshirë dhe nën mekanizmat mbrojtëse dhe të rrejshme e perfide.

Duhet gjetur mekanizmat e rrejshme … sepse ata ekzistojnë në mesin tonë … prandaj rinia jonë në çdo hap përjeton barierat që nuk mund t’i kalojë.

Asimilimi është dhe vin si rezultat i dhunës, sundimit por të lejoshë me vetë dëshirë kjo nuk njihet në historinë e popullit shqiptarë.

Mekanizmat e ringjslljes domosdoshmerisht duhet përdorur.

Rinia këta mekanizma i njeh dhe janë shumë të aftë në përdorimin e tyre.

Nuk duhet të kthejmë kokën prapa duke shikuar gjithçka të boshatisur.

Nëse kthen kokën mbrapa ti vazhdimisht kthehesh mbrapa.

Vazhdimisht iritohesh dhe të vërshonë neveria dhe histerija nga mungesa dhe humbja e vlerave patriotike .

Sa më shumë që shikon përpara… ti ec përpara.

Hendikepi më i madh është të humbish vetëbesimin.

Rruga malore dhe qe ec me shume veshtyresi.

Prandaj jo rastësish haxhilerët musliman ngjiten në kodrinën safa dhe merva… për të përkujtuar vuajtjet e hazreti Haxheres dhe Profetit ismail një familje e mrekullueshme dhe kompakte.

Realisht pa diskutim se duhet te trokasësh vazhdimisht dhe duke u ngjitur deri në mbrendi të malit apo xhunglës.

Rinia është një politikë zhvillimi.

Ideja nuk kerkon shume pelqime.

Por, pëlqimet kërkojnë shumë ide dhe perceptim të duhur.

Nuk ka një formule për gjithë njerëzit.

Rinia duhet kuptuar se:

Nuk je i haruar por i venuar.

Te mendojnë dhe jo të harojnë.

Të mendoshë (ndonjëherë) d’të thotë të mos jeshe i vonuar në proceset progresive.

Te mendosh në mënyrë revolucionare.

Te pergjigjesh ne 200… pyetje në një (seancë) faqe etj. etj.

Rinia nuk bën asnjë pyetje dhe nuk është në gjendje të përgjigjet në asnjë pyetje.

Kjo tregon se rinia jonë nuk jeton me vetveten .

Por vetvetja e tij jeton me të huajën!?

Ajo si forcë progresive nacionale duhet të mësojë të parashtrojë vazhdimisht pyetje për perspektiven e saj.

Shumë u mësua rinia të jetojë me estetikën plastike.

Estetika plastike (selikonet), solli në këtë krize rinine.

Shprehjet plastike humbën domethenjen e të vërtetës në familje në shkollë,në tryeza të ndryshme shkencore.

Qyteterimet janë dhe paraqiten si estetikë.

Por ,shija e vertete ka burimin autohton.

Ai nuk zëvendësohet me askend,nuk është alter ego.

Por e mira dhe e keqja nuk janë perfeksion .

Ata ndryshojnë në bazë të bindjeve dhe parafytyrimeve tona.

Politika tek ne është kupruar si art komunikimi i shprehjeve të vokabularit plastik.

Komunikimi i cinizmit dhe përbuzja është një felton pune dhe dëshirë dhe avantazhi i një klase politike e cila vet menaxhonë dhe vet përfaqëson.

Detyrë tjetër nuk provon .

Me qese floriri…me të cilat ujqit i bë qengja dhe qengjat i bë kuçedra.

Rinia kur d’të të kuptojë këta masat e progresit d’të lulzojnë në çdo vend.

Të bësh vet…në vendin tënd,me popullin tënd.

Sepse ligji metëvertetë është në letër…mirpo nga letra në zemër dhe nga zemra në dorë, duhet ta transferojë rinia sot.

Nuk bëjmë të dukshëm… dhe dështojmë parexelencë.

Rinia nuk duhet të ndëgjojë llafe, por, teza dhe zgjidhje konkrete.

Nuk duhet të ndëgjojë fjalët e paganeve ,që skllaverojnë rininë tonë briljante dhe shumë të kërkuar në botën perëndimore.

Kush e plaki rininë tonë shqiptare.

Plakja ,terri dhe

errësira e informimit drastik.

Kush bëri që rinia të humbë sensin për dyshime.

Sepse skepsa ngriti introspeksionin, vetvezhgimi i gjendjes është ai që dëshmonë për vizionin tonë !?

Të jesh pushteti ,paraja fuqia apo

forca e njerezve që reagonë.

Rinia jonë humbi forcën e reagimit dhe dyshimit.

Dhe kjo si rezultat plaku ndjenjat dhe shijet e tyre rvolucionare.

Disavantazhi ne avantazh dhe anasjelltas.

Vatani ne atdhe.

Besimi ne sinqeriter.

Populli në korrektësi.

Politika ne drejtesi.

Rinia te dij te negociojë dhe të mbushin shprazetirën të marrin pozicionin e duhur.

E papranueshme është rritja e manifestimeve historike me dështime seriale të rinis.

Nuk kemi aspak që të kuptojë njerezimin.

Rinia duhet të jetë shumë në kontrrollë me vetveten dhe me perspektiven e saj.

Dashuria nuk duhet të mungojë asnjëherë për vatanin dhe atdheun i cili është plotë me resurse dhe suksese që garantojnë një ardhmëri stabile dhe të pëqyer familjare.

Një verset i një poezie arabe thotë:

” Rinia është mëlçia jonë “.

Nevoitet që gjërat ti kuptojmë në kohën në të cilën jetonë rinia sot.