SHKALLA E TË MENDUARIT LLOJI MË I PËRSOSUR I IBADETI ISLAM
Taxhudin Hamidi -Tetovë
“Për ata që All-llahun e përmendin me përkujtim kur janë në këmbë, kur janë ulur, kur janë të shtrirë dhe thellohen në mendimie rreth krijimit të qiejve e të tokës (duke thënë):: Zoti ynë, këtë nuk e krijove kot, i lartësuar qofsh, ruanaprej dënimit të zjarrit!” (Ali Imran : 191)
“Po edhe në veten tuaj. A nuk jeni kah e shihni?” ( Az Zarijat:21)
“A nuk e studiojnë me vëmendje Kur’anin? Por jo, ata janëzemra që kanë drynat e vet!”( Muhamed:24)
“Dhe ai është, i cili tokën e shtriu, dhe në të krijoi kodra e lumenj dhe prej secilit frut bëri dy lloj (çift), bëri që nata ta mbulojë ditën. Vërtet, në gjithë këtë ka fakte për njerëzit që thellë mendojnë.”(Er Rad: 3)
“ Ne krijuam shumë nga xhinët e njerëzit për Xhehennem. Ata nuk kanë zemra që me to nuk kuptojnë, ata kanë sy që me ta nuk shohin dhe ata kanë veshë që me ta nuk dëgjojnë. Ata janë si kafshët, bile edhe më të humbur, të tillët janë ata të marrët.” (A’raf : 179)
Misioni më i rëndësishëm i botës së njerëzimit është të menduarit për veten dhe për të gjitha krijesat e tjera.
Kjo është një dhunti e madhe dhe kruciale në sferën e interpretimit dhe komentimi.
Të menduarit për botën e lasht dhe kalsike .
Të menduarit për pejgamberët e dërguar nga Zoti.
Të menduarit për tregimet e kuranit.
Pra shkala e të menduarit është shkolla rundimentare dhe më e përsosura e cila nuk kërkonë përgaditje paraprake.
Ajo vazhdimisht jep frytin dhe produktin e saj tek ai që mendonë.
Proferti islam ka kërkuar që ithtarët e tij të ushtrojnë shkallën më të lartë të të menduarit .
Prof. Akadi thotë:
“Mendja e cila mendonë dhe arrinë të kontribojë me të menduarit është kajmaku i idesë dhe interpretimit”.
Kurani ka përmenduar të gjitha format e të menduarit psikologjik, sociologjik, fizik , shpirtërorë dhe të veprimatrisë fetare si një katëegori e shfaqur bukur në rafshin racional dhe të arsyes së shëndoshë.
Shkalla e më e lartë në procesin e çdo veprimtarie është mendimi dhe ideja e paraqitur në programete çdo pune dhe veprimtarie.
Padyshim se të menduarit drejtë është një sferë e gjërë dhe e thellë në kontemplacionin dhe interpretimin e Kuarnit Fisnik.
Kurani në shumë vende dhe Sure paraqet format e të menduarit si një metodologji të nevojshme pedagogjike dhe kulturore.
Ai shkallën e të menduarit e urdhëronë në të gjitha sferat e e jetës dhe të zhvillimit. Duke filluar nga krijesat e Zotit, si qielli , toka njeriun dhe të gjitha gjërat që mbulojnë dhe rethojnë jetën e njeriut.
Kohën e fundit duke u trishtuar nga ngjarjet e krizave të ndryshme pandemike dhe luftarake haruam të mendojmë se kriza më e madhe dhe më kërcënuese paraqitet në veten e çdo njeriu dhe ajo është kriza e të menduarit gabim apo jo në mënyrë të drejtë.
Aftësia për të menduar është katëgoria e njërëzve të civilizuar dhe përparimatrë, që menaxhojnë dhe koordinojnë në baza të paqes dhe lirisë njerzore.
Gjykatsi i njohur i Damaskutnë lidhje me shkallën e të menduarit-tefekur ka thënë:
“Ibadeti më I madh është të menduarit”.
Muhamedi Alejhiselam duke I kushtuar rëndësi të madhë meditimit dhe mendimit të drejtë në rrugën e Zotiti ai ka preferuar që të caktohen një vend i posaçëm për të zhvilluAr shkallën e të menduarit në të gjitha segmentet e jetës dhe të përparimit njerzorë.
Nga mësimet islame kërkohet që besimatri të mendojë për krijesat ëe Zotit!
Besimtari islam në asnjë mënyrë të mos harojë rëndësinë ë të mënduarit dhe konteplacionin në rrugë të Zotit.
Të menduarit duhet të shkojë deri në atë shkallë sa që të arrijë në pamundësinë ë rezultateve që kjo ta vërtëtojë se vetëm Zoti është i Gjithfuqishëm dhe i Gjithdishëm.
Kërkimi dhe angazhimi dhe përpjekja e të menduarit paraqet shkallën educative dhe filozofike të fesë për të dëshmuar se vetëm Zoti është i përsosur-kamil.
Forca mendore është shkalla e të menduarit dhe kontemplimit që prodhonë dije dhe njohje të reja.
Reformat e dijes janë të pa mundur të zhvillohet në mungesë të menduarit.
Pra shkalla më e lartë e procesit mendorë arsyetonë njohjen dhe dijen në çdo segment të jetës dhe të zhvillimit njerzorë.
Nga shumë dijetarë islam mund të ndëgjohet dhe lexohet se saktësia e ibadetit në namaz dhe jashta namazit është shkalla e të menduarit.
Pra nëse falet ndonjë namaz dhe nuk kemi sakt dijeni për cilin namaz bëhet fjalë , ky namaz me automatizëm prishet dhe nuk llogaritet namaz.
Pra , kuptojmë të menduarit dhe shkalla më e lartë ë kontempalcionit është edhe shtyllla kryesore e namazit islam .
Sepse veteëm me të menduarit e drejtë dhe religjioz e shkencorë ne vërtëtojme për njerzillëkun dhe bontonin njrzorë.
Përmes të menduarit ne zbulojmë vetveten dhe jrëzit pë rrreth nesh.
Gjë e cila na mundësonë të jetojmë me të tjerët dhe në orbitën e zhvilluar sociale dhe socilogjike.
Zoti e krijoi mendjen për ta shfrytëzuar dhe për të menduar.
Vetëm duke e angazhuar mendjen ne do të mundemi të jetojmë në harmoni , liri dhe barazi.
Zoti në Kura thotë : “ A nuk jeni duke menduar!”
Pra mungesa e të menduarit shkaktonë mosbesim.
Prandaj edhe Kurani në vazhdimësi paraqet problemin e periudhave kur njeriu nuk ka menduar për kohën , gjendjen dhe veten e tij.
Ky luksuz i ka kushtuar shumë njerzimit.
Sepse nga ana tjetër bota ateiste nuk dëshironë të mendojë.
Ajo duke i siguruar disa afinitetet natyrore deklaronte që të mos mendohet.
Slogani I njohur komunist ishte i njhur :” Mos mendo, vetëm zbato…”?!
Kundërshtimi I ateizmit ishte dhe mbetet forma e të menduarit në Madhështinë e Zotit dhe në thellësinë e njohurive të krijesave të Tij.
Ibadeti i në heshtje është një adhurim që Allahu shumë e do dhe pëlqen e ai është ibadeti i të menduarit.
Thënja e dijetarëve islam është e njohur se: “ Të menduarit një moment është barabar me namazin e natës”.
Pra edhe namazi pa shkallën e duhur të të menduarit nuk mund edhe të quhet ibadet apo adhurim .
Adhurimi kërkonë meditim të saktë dhe të kompletuar me programe voluminoze dhe lane të pa ndërprera në favor të njerzimit.
Të menduarit rreth nimeteve dhe begative të Zotit është një turizëm dhe shikim i pejsazhit në horizontet e ndrtshme dhe të shkëlqimit.
Të menduarit gjithashtu paraqet segmentit kryesorë të trajnimit të besimatrëve islam dhe të gjithë atyre që gravitojnë në bregdetitin e oqeanit të quajtur mendim, ide, kontemplim,studim, mësim , arsim dhe njohje e të vërtetës burime nga Kurani Fisnik.
Vazhdimësia e të menduarit rezultonë që mendja e njeriut dhe besimi në Zot afrohen dhe vendosin të bashkëpunojnë me rekomandimet dhe këshillat e zemrës.
Të menduarit constant e bën zemrën që vazhdimsisht të mbetet e zgjuar dhe e përgaditur për zbatimin e urdhërave të Allahut më konkretisht të sharteve të fesë islame .
Te mendosh është një shansë e madhe për shfrytëzimin e dekoreve contemplative dhe racionale.
Gjithashtu kjo kategori e ibadet që preferon islami është largimi i njerëzve nga krimi dhe shkelja e ligjit.
Sa më shumë që njerzit mendojnë dhe meditojnë ata aq më mirë e kuptojnë shkencën juridike dhe normat e haramit dhe ndalesave që është një imperative i kërkuar i kohës moderne.
