Romët ankohen: Jemi mbi 100 mijë, na nxorrën 46 mijë

Rezultatet e publikuara së fundmi nga regjistrimi tregojnë se nga numri i përgjithshëm i qytetarëve të regjistruar, popullsi rezidente, 58, 44% janë maqedonas, 24,3% janë shqiptarë, 3,86% janë turq, 2,53% janë romë, 1,3% janë serbë, 0,47% janë vllehë dhe 0.87% janë boshnjakë.

Sipas vlerësimeve tona bazuar në të dhënat zyrtare të shtetit, nga viti 2002 deri në vitin 2020 numri i përgjithshëm i romëve të lindur ishte 32,000 romë, ndërsa numri i të vdekurve ishte 8,500. Sipas këtyre të dhënave, shtimi natyror është rreth 24,000 romë.

Krahasuar me komunitetet e tjera, duke përjashtuar shqiptarët etnikë, romët kanë shtimin natyror më të lartë eksponencial. Përveç të dhënave për lindjet rome, të dhënat për romët në sistemin arsimor tregojnë mesatarisht 15,000 nxënës romë gjatë një viti shkollor. Duke marrë parasysh faktin se rreth 5000 romë nuk janë pjesë e procesit arsimor për arsye të ndryshme, rezulton se në vend kemi rreth 20000 fëmijë romë të moshës shkollore.

Nëse marrim parasysh se një familje rome ka mesatarisht 5 anëtarë, shifra tregon 100,000 romë në vend. Të dhënat e ASA-së flasin edhe për numrin e romëve në vend, ku gjatë vitit 2020 kemi 14401 punëkërkues aktivë dhe 3410 punëkërkues pasivë. Në të njëjtën kohë, sipas të dhënave tona, janë rreth 10 mijë romë të cilët nuk janë të regjistruar në sistemin e punëkërkuesve. Projeksioni i kësaj shume tregon gjithashtu se duhet të kemi rreth 100 mijë romë në vend.

Përqindja prej 2.53% rome ose 46367 popullsi rezidente rome nuk është as 50% e numrit të romëve që jetojnë në vend. Kujtojmë se gjatë regjistrimit në terren ka pasur manipulime me popullatën rome, janë raportuar regjistrues të cilët kanë raportuar romë me përkatësi tjetër etnike dhe janë vënë në dukje parregullsi gjatë regjistrimit. Në Veles, një regjistrues tha se në pyetësorin e regjistrimit nuk kishte rom – regjistruesi u hoq, por disa ditë më vonë regjistruesi u kthye në terren. Në Dibër, Kërçovë, Radovish, Strumicë, Vinicë, familjet rome nuk janë pyetur për përkatësinë e tyre etnike. Në këto qytete, veçanërisht në Strumicë dhe Radovish, operacioni statistikor u kthye në operacion për manipulimin e popullatës rome. Përveç kësaj, ka vendbanime që nuk janë numëruar për shkak të periudhës së shkurtër kohore.

Pas konstatimit të manipulimeve dhe parregullsive në terren, reagimet e romëve ishin se të dhënat nga ky regjistrim i kryer nuk do të njihen nga popullata rome.(INA)